Bạn sẽ thường nghe thấy “axit lactic” và “lactate” có thể được sử dụng thay thế cho nhau bởi các huấn luyện viên thể hình, huấn luyện viên dinh dưỡng hay các chuyên gia thể thao khác. Nói một cách dễ hiểu, mọi người cho rằng hai loại chất ấy có cấu tạo và tác dụng như nhau, nhưng thực ra chúng khác nhau về hoàn toàn. Lactate được cơ thể sản xuất để đáp ứng quá trình tập luyện aerobic và dùng làm nhiên liệu cho cơ bắp, làm chậm sự mệt mỏi và ngăn ngừa chấn thương. Axit lactic chứa một proton bổ sung và không được cơ thể sản xuất ra trong quá trình tập thể dục.
Một Proton là gì?
Sự khác biệt kỹ thuật giữa lactate và axit lactic là cấu tạo hóa học. Lactate là axit lactic thiếu một proton. Để trở thành một axit, một chất phải cho đi một ion hydro; khi axit lactic tặng proton của nó đi, nó trở thành bazơ liên hợp hay còn gọi là lactat. Khi nói về quá trình sản xuất lactate của cơ thể và ngưỡng lactate hoặc axit lactic, sự khác biệt phần lớn là về ngữ nghĩa. Tuy nhiên, cơ thể chỉ sản xuất và sử dụng lactate – không phải axit lactic
Lactate là gì?
Trong quá trình tập luyện chăm chỉ, từ chạy đua đến lướt sóng, nhịp thở của bạn tăng lên để cung cấp nhiều oxy hơn cho các cơ hoạt động. Một số bài tập cường độ cao – chẳng hạn như nâng tạ nặng hoặc bơi xa khỏi một con cá mập – khiến cơ thể bạn không thể sử dụng oxy đủ nhanh làm nguồn tạo ra nhiên liệu. Để có những đợt oxy hoạt động nhanh, cường độ cao này, cơ thể bạn cần chuyển sang chế độ yếm khí – trong đó năng lượng dự trữ trong cơ thể bị phân hủy thành một hợp chất gọi là pyruvate.
Khi bạn không có đủ oxy để thực hiện hoạt động, cơ thể bạn sẽ biến pyruvate thành lactate để cung cấp năng lượng cho các nhóm cơ. Thông thường có thể sử dụng hình thức sản xuất năng lượng này trong một đến ba phút
Đọc thêm: Tăng cơ giảm mỡ cùng lúc – Tuy khó nhưng bài viết này sẽ giúp bạn
Lactate ở mức độ cao
Khi các cơ hoạt động ở cường độ cao, chúng trở nên có tính axit hơn, gây cản trở quá trình kích thích sinh học trong cơ thể. Lactate không phải là nguyên nhân gây ra tính axit này; nó thực sự là một liều thuốc giải độc cho cơ bắp khi không hoạt động. Khi cơ bắp của bạn mất sức và năng lượng, lactate sẽ tràn vào để giúp chống lại sự khử cực của tế bào. Đây là cách đốt cháy cơ bắp quen thuộc mà bạn thường cảm thấy khi không thể thực hiện thêm một lần đẩy tạ nữa. Sản xuất lactate là một cơ chế bảo vệ ngăn cơ thể tự làm tổn thương cơ. Khi quá trình sản xuất lactate không thể tiếp tục ở mức cần thiết để ngăn chặn sự suy giảm hoàn toàn của các cơ, bạn đã đạt đến ngưỡng của mình
Mức độ cao của lactate – hoặc, đôi khi nó được gọi là axit lactic – đã từng được cho là nguyên nhân gây ra chứng đau nhức cơ chậm khởi phát. Axit lactic hoặc lactate không gây ra đau nhức. Thay vào đó, các nhà nghiên cứu tin rằng đó là do những vết rách vi mô trong cơ xảy ra khi tập thể dục ở cường độ cao
Thước đo chuẩn mực trong thể thao
Lactate cần thiết cho quá trình tập luyện. Nó giúp củng cố ty thể, giữ vai trò là nhà máy năng lượng bên trong mỗi tế bào cơ của bạn. Tăng số lượng ty thể trong tế bào, và cải thiện khả năng chịu đựng và sức mạnh của bạn. Tập luyện ngắt quãng cường độ cao, trong đó bạn thực hiện các bài tập nặng và ngắn hoặc gần ngưỡng lactate, sau đó quá trình phục hồi sẽ đặc biệt hiệu quả trong việc phát triển ngưỡng lactate. Bạn càng có khả năng xử lý lactate tốt hơn, thì khả năng đạt được hiệu suất cao của bạn càng lớn
Khoảng 75% lactate mà bạn sản xuất trong quá trình tập luyện được sử dụng làm nguồn năng lượng điều độ; 25% còn lại rò rỉ vào máu, đó là cách các nhà khoa học kiểm tra nồng độ lactate trong quá trình tập thể dục. Khoảng thời gian trước, người ta cho rằng các vận động viên chuyên nghiệp tạo ra ít lactate hơn; Nhiều khả năng những vận động viên này đã sử dụng tốt số lượng lactate mà họ sản xuất và ít rò rỉ vào máu hơn, vì vậy các xét nghiệm của họ thường cho kết quả số lượng lactate thấp hơn bình thường
Bạn có thường Bị đau đầu khi tập gym, thể hình: Đâu là Nguyên nhân và Cách khắc phục