Bạn có bao giờ nghe ai hỏi tác hại của Whey Protein là gì chưa? Hay liệu uống Whey có nguy hiểm gì hay không? Hay dùng nhiều Whey có gây hại gì không? Ngưng dùng nữa có gây ảnh hưởng tới cơ bắp không? Đây là các câu hỏi trong hàng tá câu hỏi khác liên quan tới thực phẩm bổ sung Whey Protein cho người tập gym. Chắc chắn có rất nhiều anh chị em mỗi ngày đều mong muốn giải đáp, đặc biệt là người mới đi tập. Hôm nay, iFitness sẽ giải đáp cho bạn.
Trước khi bắt đầu vào phân tích liệu uống sữa Whey có gây tác dụng phụ gì không, bạn phải đọc thật kỹ bài viết Whey Protein là gì đã nhé! Nếu bạn hỏi lý do thì rất đơn giản thôi, trước khi làm điều gì hãy hiểu rõ căn nguyên của nó đã. Hãy tự mình phân tích và nghĩ xem? Bài viết này sẽ giúp bạn hình dung rõ ràng nhất về loại thực phẩm bổ sung này.
Giải đáp tác hại của Whey Protein mà tất cả ai yêu thể hình cũng cần phải hiểu rõ
Trước tiên, bạn cần nhớ kỹ rằng Whey Protein HOÀN TOÀN KHÔNG PHẢI là thuốc tăng cơ, không phải là chất kích thích mà chỉ là 1 dạng bột sữa, có hàm lượng chất đạm tinh khiết cao, loại bỏ rất nhiều ‘tạp chất’ và có khả năng hấp thụ nhanh vào cơ. Xét về bản chất, nó hoàn toàn giống như chất đạm mà bạn thường ăn từ thịt cá mỗi ngày.
Bạn có bị dị ứng với Whey Protein hay không?
Nếu như bạn đã đọc kỹ bài viết hướng dẫn chọn Whey Protein nào tốt, thì cũng hiểu rõ là Whey là 1 sản phẩm từ sữa. Do đó, nếu chỉ dùng loại Whey Protein hỗn hợp (Whey Blend) hay Whey Concentrate đơn thuần thì dù là ai đi nữa mà dị ứng với sữa cũng rất khó tiêu, thậm chí gây đau bụng, tiêu chảy nặng!
Nếu không thích nghi được với lactose trong sữa, hãy chọn các loại sữa chỉ chứa Whey Isolate hay Whey Hydrolyzed! Vì chúng đã loại bỏ gần như hoàn toàn các tạp chất, lactose, chất béo và carbs. Đó là lý do vì sao bạn cần phải cẩn thận trước khi quyết định bỏ tiền mua. Đặc biệt, bạn nên chú ý tới thành phần enzyme tiêu hóa Lactase. Nếu sản phẩm nào có thành phần này thì đó là sản phẩm bạn nên mua vì nó là khắc tinh của lactose.
Ai không nên uống Whey Protein?
Đây hiển nhiên là câu hỏi mà nhiều người thắc mắc lắm vì không phải ai cũng như nhau cả. Có người bị dị ứng với hải sản, người thì không ăn được gà, hay uống rượu… Còn ở trường hợp này thì những ai bị dị ứng với lactose trong sữa tươi thì không nên chọn Whey Blend; thay vào đó, bạn biết là dùng loại nào rồi!
Phụ nữ có thai hay đang cho con bú cũng không nên sử dụng dù hiện tại chưa có bất kỳ nghiên cứu nào phản bác cả. Tuy nhiên, tốt nhất vẫn không nên. Ngoài ra, còn những bạn nào đang chuẩn bị phẫu thuật hay sau phẫu thuật cũng không nên uống nhé. Nếu đang uống thuốc theo toa của bác sĩ, bạn nên tham khảo ý kiến trước khi dùng.
Nạp nhiều đạm có tác dụng phụ gì không?
Chắc chắn các bạn đã từng nghe rất nhiều nơi quảng cáo ‘rất có tâm’ là cứ uống càng nhiều Whey càng giúp tăng cơ hiệu quả, mà chẳng cần chú ý tới tác dụng phụ của Whey khi dùng quá mức mỗi ngày.
Điều này là HOÀN TOÀN SAI LẦM! Whey chỉ giúp cung cấp protein mà thôi. Cơ bắp phát triển tốt tùy thuộc vào rất nhiều yếu tố nữa như tập luyện ra sao, quá trình bổ sung dinh dưỡng bằng thực phẩm ăn mỗi ngày. Điều này có nghĩa là ngoài việc uống Whey, chúng ta cần phải tích cực nạp protein chủ yếu từ các thực phẩm giàu hàm lượng protein tự nhiên như thịt, trứng… và không bao giờ coi thực phẩm bổ sung quan trọng hơn thức ăn hàng ngày.
Một số tác dụng phụ khi nạp dư Whey chính là đau đầu, gút và táo bón. Khi thấy các triệu chứng này, hãy ngưng sử dụng ngay và giảm đều lượng protein xuống nhé. Nếu dùng quá nhiều Whey trong thời gian dài sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực lên thận. Để hạn chế các tác hại của Whey, hãy dùng đúng liều lượng quy định trên bao bì.
Có rất nhiều những ý kiến về tác hại của Whey, nhưng KHÔNG PHẢI Ý KIẾN NÀO CŨNG ĐÚNG. Chúng ta hãy phân tích từng vấn đề một để xem nó đúng hay sai nhé.
1. Uống Whey bị táo bón
Táo bón không phải là tác dụng phụ phổ biến khi uống Whey đâu nhé. Đối với 1 số ít người bị dị ứng lactose, họ có thể bị táo bón. Tuy nhiên, táo bón thường xảy ra khi bạn ăn ít trái cây, rau xanh và uống ít nước. Điều này có nghĩa là Whey gần như ít khi nào gây ra vấn đề này.
Nếu bạn đang nghi ngờ mình uống Whey mới bị táo bón, hãy kiểm tra xem bạn đã uống đủ nước hay ăn đủ rau củ quả mỗi ngày hay chưa. Rau củ quả chứa hàm lượng chất xơ dễ tiêu hóa rất lớn, giúp cho cơ thể dễ đào thải chất thải.
Đừng quên bổ sung 24 thực phẩm giàu chất xơ này trong các bữa ăn để hệ tiêu hóa hoạt động được trơn tru.
Một lý do khác tại sao thay thế các loại thức ăn tự nhiên chứa chất đạm, bằng các loại Whey Protein lại là ý kiến không tốt, là bởi vì nó có thể gia tăng nguy cơ thiếu hụt các dưỡng chất. Tất cả các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe, đặc biệt là trái cây và rau xanh, đều rất giàu dưỡng chất và chứa vô số các loại khoáng chất thiết yếu cho sức khỏe tối ưu. Vì vậy, điều quan trọng là cần duy trì chế độ ăn uống cân bằng, trong khi đang sử dụng Whey Protein.
2. Uống Whey có hại thận không?
Uống Whey bị suy thận là một trong những vấn đề đang gây ra nhiều tranh cãi nhất. Một bữa ăn có quá nhiều chất đạm sẽ gây ra áp lực bên trong thận và khiến chúng phải lọc nhiều máu hơn mức thông thường. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bữa ăn nhiều đạm sẽ gây hại cho thận. (1)
Nhiều nghiên cứu đã tiến hành và chứng minh rằng đạm toàn không gây hại gì cho thận của những người khỏe mạnh. Tuy nhiên, đối với những ai bị sỏi thận hoặc các vấn đề liên quan, uống nhiều đạm có khả năng khiến thận càng suy yếu hơn.
Thận chính là một màng lọc, nó lọc máu và loại bỏ ra ngoài những chất cặn thừa qua đường nước tiểu. Bộ phận lọc được gọi là cầu thận, cầu thận có lá nền cầu thận – một màng lọc có nhiều lỗ nhỏ. Lá nền được tạo thành bởi các sợi protein không hòa tan.
Lá nền này có thể bị hư hại bởi đường (làm dính tắc các lỗ hở) và chất photphat – thứ sinh ra khi bạn ăn nhiều đạm. Ở những người chức năng thận kém, photphat tích tụ nhiều trong máu, làm hư lá nền cầu thận, khiến thận đã yếu còn yếu hơn.
Tóm lại, nếu thận bạn đang khỏe mạnh thì sử dụng sẽ không có vấn đề gì. Còn nếu bạn gặp các vấn đề về thận, thì cần tham khảo ý kiến bác sĩ để sử dụng. (2)
3. Uống Whey có hại gan không?
Tương tự trường hợp trên, không có bằng chứng nào chứng minh quá nhiều protein nạp vào cơ thể có thể gây hại gan ở những người khỏe mạnh. Gan cần protein để tự sửa chữa và chuyển hóa chất béo thành lipoprotein – những phân tử giúp loại bỏ chất béo khỏi gan. (3, 4)
Trong 1 nghiên cứu trên 11 người phụ nữ bị béo phì, dùng 60g bột Whey Protein đều giúp giảm mỡ gan tới 21%, trong 4 tuần. Thêm nữa, nó còn giúp giảm triglycerides trong máu tới 15% và giảm 7% hàm lượng cholesterol trong máu.
Một trường hợp báo cáo lại rằng, một người đàn ông 27 tuổi đã bị tổn thương gan, sau khi sử dụng các dòng thực phẩm bổ sung Whey Protein. Tuy nhiên, anh ấy cũng sử dụng rất nhiều loại thực phẩm bổ sung khác nhau. Ngoài ra, các bác sĩ không chắc liệu anh ấy có sử dụng Steroids, có thể gây hại cho gan hay không.
Việc nạp 1 lượng lớn protein vào cơ thể sẽ gây hại cho những người bị vấn đề gan, chẳng hạn như xơ gan. Gan giúp thải các độc tố có trong máu. Lá gan của những người bị xơ gan không thể hoạt động tốt và điều này sẽ càng tồi tệ khi nó không thể lọc bỏ đi lượng protein dư thừa quá nhiều.
Như vậy, một chế độ ăn giàu protein (khoảng 2.2g/kg trọng lượng cơ thể) sẽ không gây nên tổn thương nào cho gan ở những người khỏe mạnh. Ngược lại, nếu đã có vấn đề về gan, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về lượng protein bạn được phép tiêu thụ, cũng như việc sử dụng các loại thực phẩm bổ sung protein.
4. Uống nhiều Whey gây loãng xương có thật không?
Nhiều người cho rằng nạp nhiều protein vào cơ thể quá sẽ gây ra mất canxi và khoáng chất ở xương và gia tăng nguy cơ bị loãng xương. Thật ra, ăn nhiều protein mà không tăng lượng trái cây và rau củ sẽ khiến bạn bị hao hụt nhiều canxi hơn qua đường nước tiểu. Từ đó nhiều người lầm tưởng rằng chính việc ăn protein hay uống Whey gây loãng xương.
Không có bằng chứng nào cho thấy bản thân protein có thể gây bệnh loãng xương.
Ngược lại, việc không ăn đủ protein mới là một nguyên nhân gây mất xương. Xương không chỉ được tạo thành bởi khoáng chất. Một thành phần chiếm tỉ trọng đáng kể trong xương chính là protein, chủ yếu là protein dạng collagen.
Giống như cơ bắp, xương là một loại mô hoạt động liên tục, bị phá vỡ rồi lại được xây dựng lại. Vì vậy, ăn nhiều protein giúp cải thiện mật độ xương ở những người có nguy cơ mắc bệnh loãng xương cao nhất. Nếu bạn siêng năng tập luyện thể thao thì hiệu quả này còn tăng gấp đôi.
Trong 1 bài phân tích 36 cuộc nghiên cứu, các nhà khoa học không tìm ra bất kỳ bằng chứng nào, liệu ăn nhiều protein gây hại cho sức khỏe xương khớp.
Như vậy, bổ sung Whey Protein không gây loãng xương mà còn giúp ngăn ngừa loãng xương. (5, 6) Ngoài ra, một vài cuộc nghiên cứu đều khuyến nghị, những người già, có xu hướng bị loãng xương, nên ăn nhiều thức ăn giàu đạm hơn, để duy trì cấu trúc xương khỏe.
5. Uống Whey có bị gout không?
Sử dụng nhiều Whey Protein có nguy cơ bị gout không? Người bị gout có uống Whey được không?
Trước tiên ta hãy tìm hiểu nguyên nhân của gout đã. Gout là một dạng viêm khớp xuất phát từ một lỗi bẩm sinh trong quá trình chuyển hóa chất thải axit uric của cơ thể. Axit uric dư thừa lưu thông trong máu thấm ra và hình thành các tinh thể trong và xung quanh khớp, gây viêm, sưng tấy và đau đớn.
Nồng độ axit uric tăng cao do các nguyên nhân nguyên phát như di truyền, cơ địa và nguyên nhân thứ phát là tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu purin như gan, một số loại đậu, nấm và cá cơm.
Whey Protein là thực phẩm làm từ sữa bò, chứa ít purin, và hiện cũng chưa có bất kỳ bằng chứng khoa học nào chứng minh Whey gây ra gout. Tuy nhiên, nếu bạn đang bị gút thì vẫn cần cẩn trọng khi sử dụng. Tốt nhất là hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
6. Sử dụng Whey Protein tăng nguy cơ bệnh tim?
Chưa có thông tin nào chứng minh điều này. Ngược lại, Whey được cho là giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ. Whey Protein giúp làm giảm LDL (lượng cholesterol xấu), điều chỉnh huyết áp và tăng lưu lượng máu đến tim.
Sở dĩ có thông tin uống Whey gây bệnh tim là do mọi người có chút nhầm lẫn. Thực tế thì một chế độ ăn uống quá thiên về protein, tiêu thụ quá nhiều các loại thịt đỏ thì có thể tăng nguy cơ các bệnh tim mạch.
Ăn protein từ động vật mỗi ngày có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành (70% đối với nam và 37% đối với nữ), trong khi protein từ thực vật thì không liên quan đến nguy cơ này.
Nhưng đây cũng chỉ là “có liên quan” mà thôi, chưa có nghiên cứu khẳng định cái này là nguyên nhân gây ra cái kia. Do đó, Whey sẽ không khiến bạn bị tim. Nhưng người đã mắc các vấn đề về tim vẫn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
7. Uống Whey bị vô sinh
Điều này hoàn toàn sai lầm và hoàn toàn không có cơ sở khoa học. Mình nói ra vì nhiều người cứ đồn là uống Whey có thể gây vô sinh. Đây là tin đồn của nhiều người chưa hiểu rõ Whey chỉ là 1 loại thực phẩm bổ sung dinh dưỡng. Còn cái bạn đáng lo phải nói tới Steroid.
8. Uống Whey bị buồn nôn
Vấn đề này là có khi sử dụng Whey. Tuy nhiên, theo thống kê vấn đề này rất ít xảy ra. Hầu hết các trường hợp này hoàn toàn không có vấn đề gì nghiêm trọng.
Khi bạn phải hấp thụ một lúc một lượng đạm quá lớn, dù gọi là đạm hấp thụ nhanh thì cũng phải cần một thời gian nhất định để tiêu hóa. Bạn sẽ cảm thấy đầy bụng, khó chịu và buồn nôn.
Cách xử lý là giảm liều dùng xuống, sau đó tăng dần lên. Đừng uống quá nhiều trong 1 lần, đồng thời lựa chọn loại Whey được bổ sung thêm các enzyme hỗ trợ tiêu hóa.
9. Uống Whey bị tiêu chảy
Tác dụng phụ này là có xảy ra ở một số người, nguyên nhân chính là do cơ thể không dung nạp lactose. Bạn nên đọc thêm bài viết vì sao uống Whey bị tiêu chảy để hiểu rõ hơn về vấn đề này và biết cách khắc phục nhé. (7)
Bạn có thể chọn các loại whey tinh khiết Isolate đã loại bỏ hoàn toàn lactose gây ra tình trạng đau bụng.
10. Uống Whey bị nổi mụn
Nhiều người than phiền rằng uống Whey khiến họ bị nổi mụn ở mặt và lưng. Bài viết vì sao uống Whey bị nổi mụn sẽ giải thích rõ cho bạn về tình trạng này cũng như biện pháp để cải thiện mà vẫn có thể tiếp tục sử dụng.
11. Uống Whey Protein bị ung thư?
Nói Whey gây ung thư thì rất oan cho Whey. Tuy nhiên có một số vấn đề bạn cần chú ý.
- Thứ nhất, tiêu thụ quá nhiều protein có liên quan đến sự gia tăng tỉ lệ mắc bệnh ung thư. Khoa học vẫn chưa chứng minh được sự “có liên quan” này có nghĩa là ăn nhiều protein gây ung thư. Nhưng tốt nhất bạn cứ dùng vừa phải là được rồi, đừng lạm dụng.
- Thứ hai, một số loại Whey chất lượng kém sử dụng những thành phần hóa học độc hại. Những chất này tích tụ trong người và gây bệnh, có thể là ung thư. Hãy lựa chọn sản phẩm chất lượng, tinh khiết, ít tạp chất.
Cuối cùng, người bị ung thư có dùng Whey được không? Vấn đề này cần có ý kiến từ các bác sĩ và chuyên gia.
Nên dùng Whey Protein như thế nào cho hiệu quả?
Như vậy, chúng ta có thể thấy, Whey thường sẽ không gây ra tác hại gì nghiêm trọng, trừ khi bạn sử dụng quá liều lượng cho phép, hoặc khi bạn có những vấn đề đặc biệt về sức khỏe. Nếu bạn có sức khỏe bình thường, thì chỉ cần dùng đúng cách, Whey sẽ chỉ có lợi chứ không có hại.
Những người thường tập thể thao, nâng tạ hay tập thể hình ở cường độ cao, cần phải bổ sung nhiều protein hơn người ít tập. Ngoài ra, việc sử dụng này còn tùy vào độ tuổi, giới tính, cân nặng và tình trạng cơ thể cũng như cường độ tập luyện nữa. Tốt nhất là bạn nên đọc bài viết hướng dẫn cách sử dụng Whey như thế nào.
Thông thường, theo như bài viết chế độ dinh dưỡng cho người chơi thể thao, những ai đi tập thể hình cần cung cấp 2-3gram protein/kg trọng lượng cơ thể mỗi ngày. Nếu dùng như thế mà bạn vẫn ổn thì tốt nhé. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.
Cuối cùng, ngoài bổ sung đạm, bạn cần bổ sung thêm các loại thực phẩm giàu chất béo, tinh bột, thực phẩm giàu chất xơ, cũng như vitamin nhé! Để giảm bớt phần nào tác hại của bột Whey Protein, bạn nên đọc thêm bài viết 1 ngày nên nạp bao nhiêu protein.
